ლეონ ფესტინგერის 1957 წლის „კოგნიტური დისონანსის თეორია“ საკვანძო ტექსტია ფსიქოლოგიის ისტორიაში, რომელმაც მისი ავტორი თავისი დროის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან სოციალურ ფსიქოლოგად აქცია. ეს ასევე იმის კარგი მაგალითია, თუ როგორ შეიძლება შემოქმედებითი აზროვნება და პრობლემების გადაჭრის უნარი ისეთი სამუშაოსთვის გაერთიანდეს, რომელიც სამუდამოდ ცვლის იმას, თუ როგორ უდგებიან ადამიანები პრობლემებს.
წიგნში წამოყენებულია ახალი თეორია, რომელსაც ისეთი მონაცემების განმარტება შეუძლია, რომლებსაც სხვა თეორიები ვერ უმკლავდება. ის ისეთ ემპირიულ ფენომენებს აერთიანებს, რომლებიც ადრე კავშირის არმქონედ მიიჩნეოდა, რაც იმ ექსპერიმენტების შედეგებით მყარდება, რომლებიც სპეციალურად ამ შედეგების შესამოწმებლად შექმნეს. ეს ექსპერიმენტები სრულად არის აღწერილი ტექსტში.